Nie mam swojego miejsca

Nie mam swojego miejsca na Ziemi. Nie mam swojego miejsca w domu. Nie mam własnego pokoju albo źle się czuję, wracając do mojego starej sypialni u rodziców, bo wiem, że już za chwilę opuszczę to bezpieczne miejsce i będę musiał wracać użerać ze studiami gdzie indziej, po wielogodzinnej tułaczce pociągiem. W wynajmowanym pokoju nie mogę zawiesić plakatu na ścianie, bo przyjdzie właściciel, zroluje ulubioną reprodukcję Van Gogha i wsadzi mi ją w tyłek tak głęboko, że wyjdzie gardłem. 

Wiesz co? Jeśli nie będziesz miał swojego miejsca we własnej głowie, nigdzie nie będziesz czuł się dobrze. 

Dlaczego tak depseracko pragniemy własnej przestrzeni?

Ponieważ prywatność jest ważna. Mieszkając w akademiku, początkowo bliskość z sąsiadami traktowałam jako nowe, rewelacyjne doświadczenie. Po pewnym czasie jednak zatarła się jednak granica między "moje" a "czyjeś". Wszystko było wspólne. Pokoje, papierosy, bułki na śniadanie oraz intymne szczegóły z życia osobistego. Stworzyliśmy coś na kształt hippisowskiej komuny, nie wiedzieliśmy, kto konkretnie powiedział co, istnieliśmy jako jeden, wielokończynowy i wieloorientacyjny organizm. I organizm ten niestety nie mógł przeżyć. Dlatego rodzą się bliźnięta syjamskie, a nie syjamskie czworaczki czy pięcioraczki. To byłaby skazana na zagładę sztucznie powstała ludzka stonoga. 

Była inspiracja, ale nie potrafiłam jej wykorzystać. Chłonęłam intensywnie nowe wrażenia, ale ich nie przetwarzałam na papierze. Swoje potrzeby odsunęłam na bok, by zadowolić innych. By otrzeć łzy potrzebującemu, zrobić kanapkę głodującemu i dzielić radość przyjaciółki, która - tak szybko, jak przestałam jej we wszystkim przytakiwać - położyła na mnie mentalnego chuja. A ja, mój mózg, moje czucie, gdzie to wszystko było?

Nie było.
Nie było mnie.
Zniknęłam. 

Najpierw każde wydarzenie z mojego osobistego życia było wywlekane na forum publiczne, omawiane, komentowane, przerabiane i przewałkowywane po tysiąckroć. Później nie miałam już osobistego życia, wciągnął mnie akademicki wir nie moich zdarzeń, którymi ja zaczęłam się żywić, komentować, przerabiać, przewałkowywać po milion razy, aż wreszcie utyłam jak świnia od tych wszystkich niepotrzebnych, całkowicie pustych nowinek, spasłam się jak orka i nabrzmiałam tak, że musiałam pęknąć.

Jestem jedynaczką. Moje ego potrzebuje sporo uwagi. Dlatego w końcu przemówiło.

I powstali Piromani. Ale to nie o tym.

Kiedy zamknęłam drzwi do swojego pokoju, zrozumiałam, że boję się żyć samotnie, bo w głowie mi jeszcze huczało od piwa, jakie naważyłam podczas tych wielu dni bez własnej świdomości. Ale powoli nauczyłam się. Przeprowadziłam selekcję. Nie muszę otaczać się wieloma ludźmi, by wiedzieć, że mam przyjaciół. Wystarczy jeden, ale wartościowy. Mogę się cieszyć. Mam trójkę. Bezcennych, choć nie zawsze potrafię o tym pamiętać. I nie muszę dzielić się z nimi zawartością mojej lodówki, i nie muszę wywlekać całej mrocznej zawartości mojego umysłu. Oni wiedzą, oni czują. Trwają przy mnie, każdy z osobna, cicho, bez napastliwości, a ja chcę odwdzięczać się im tym samym, choć czasem to bardzo trudne wyzwanie, w końcu tyle dla mnie robią.

Moją ostają jest moja głowa. Często panuje w niej bałagan, bo za dużo w niej spraw, ale pracuję nad zwiększeniem przestrzeni w jej środku, by wszystko miało swoje miejsce. Moją ostoją jest osoba, do której mogę się przytulić. Home is wherever I'm with you.

Ostatnio przyjaciółki opowiedziały mi o słowach Virginii Woolf. Kobieta, żeby zostać pisarką, potrzebuje własnego pokoju i 500 funtów rocznego dochodu. Tak byłoby o wiele łatwiej, ale doświadczenia uczyniły mnie mocniejszą i zaradniejszą o tyle, że nie potrzebuję już długich chwil ciszy z kubkiem gorącej czekolady, by wisieć nad laptopem i wystukać wreszcie kilka zdań. Wszystko, co jest warte upamiętnienia, spisuję w telefonie albo notesie. Na gorąco. Nigdy bowiem nie wiem, kiedy nadarzy się okazja, taka jak teraz, do rozbudowania zdań i ubrania ich w przystępną formę. Tak pracuję, bo ileż to odkrywczych (mniej lub bardziej, ale zawsze) myśli mogłoby mi uciec bezpowrotnie? Nie warto czekać. Warto działać.

NIE CZEKAJ NA ODPOWIEDNI MOMENT DO ZMIANY. 

On nie ukrywa się w przyszłości. Jest zawsze 

TU I TERAZ.

Świat jest zły, bo sprawił, że mój ojciec ma słabą pracę, a mama jest chora i nie może pracować. Świat jest zły, bo jestem przeciętnej urody, a gdybym był piękny, to miałbym łatwiej. Świat jest zły, bo nie pozwala mi wykorzystać moich możliwości, a przecież gdybym miał okazję, to podkręciłbym lepiej niż Beckham i uszył ładniejsze mundury dla Gestapo niż Hugo Boss. Świat jest zły, bo nie urodziłem się wystarczająco bogaty. Świat jest zły, bo muszę się starać, a tak bardzo mi się nie chce.

Jeśli tak myślisz, to zrób temu złemu światu przysługę. Popraw się albo umrzyj. 

(W zasadzie te dwie opcje, i tylko te dwie opcje, mamy przez całe życie do wyboru).

Czasem trzeba zamknąć przed nosem drzwi przyjacielowi, jeśli staje się zbyt natarczywy. Jeśli ma dobrze w głowie i sercu - zrozumie. To znowu bolesna prawda, ale na pierwszym miejscu musimy stawiać siebie. Nasze zdrowie. Nasz spokój ducha. Nasze plany. Tylko wtedy będziemy bowiem całkowicie sobą, zdolnymi do prawdziwej pomocy innym. I na takich fundamentach zbudujemy to miejsce, które tak nam się marzy.

Potrzebujemy bowiem bezpieczeństwa. Czterech ścian, w których będziemy biegać na golasa, wyć do księżyca w pełni po przemianie w wilkołaka czy dłubać w nosie, aż wywiercimy sobie w mózgu dziurę (co zdarza się przy nerwicy natręctw). Jesteśmy zwierzętami stadnymi, ale przy tym zostaliśmy stworzeni jako indywidualiści. I nie ma w tym nic złego. Dlatego jeśli teraz nie możemy uzyskać spokoju, bo zamknięcie się na cztery spusty nic nie da, skoro nasza przestrzeń jest za mała, by realizować w niej swoje pasje, to ruszmy głową. Pomyślmy o znalezieniu takiego miejsca. Jest hajs? To i wynajęcie pracowni pomoże. Nie ma hajsu? To zróbmy coś, żeby był w przyszłości. Ale, jak już wcześniej wspomniałam: jeśli nie jesteś bezpieczny w swojej głowie, nigdzie indziej nie poczujesz bezpieczeństwa. Jeśli nie jesteś twórczy na ulicy, uczelni czy w pracy, to i artystyczna pracownia się na nic nie przyda. 

Ostatnio byłam tak zaangażowana w losy firmy, w której pracuję, Piromanów oraz marketing, że nie zastnawiałam się nad kwestią domu. Wizyty w domu rodzinnym - bez fajerwerków, w akademiku nie czułam się w ogóle, bo praktycznie mnie w nim nie było, w pracy było mi fajnie, ale to przecież praca, a nie życie, chociaż nie do końca jestem o tym przekonana. W każdym razie dopiero Weronika i Cypek skłonili mnie do rozmyślań na ten temat. Wcześniej naprawdę mnie to nie uwierało i teraz też nie, ciekawe, dlaczego, może się stałam jakaś tanio kosmopolityczna? Że nie mam swojego miejsca - to wiedziałam, ale nie bolało mnie tak bardzo. Wręcz cieszyło. To znaczyło, że dobrze czuję się z sobą i gdziekolwiek pójdę, również będę się czuć całkiem swojo.

Tak było do wczoraj.
Pierwszy raz odwiedziłam stolicę. Warszawka jest bardzo ładna. Pałac Kultury i Nauki też. Nie miałam czasu pozwiedzać, bo spieszyłam się na wywiad, ale nie miałam problemów z poruszaniem się po tym dużym mieście. Tak, stolica jest naprawdę duża i napełniło mnie to euforią. Duże budynki, w zasadzie drapacze chmur, ogromne galerie handlowe, szerokie chodniki i takie szybkie ulice. Przestrzeń zadziałała wręcz odurzająco, bo ja, jedna, taka mała, zwykła Emilka, ale czująca, że może to wszystko mieć na wyciągnięcie ręki, bo wie, że da sobie radę i w Warszawie, i wszędzie...

Potem jednak wsiadłam do autokaru i momentalnie rozładował mi się telefon. Nie wiedziałam, która jest godzina. Za oknem było ciemno. Co chwila popadałam w letarg i gdy się budziłam, tą samą czerń widziałam za szybą. Ogarnęła mnie niepewność, ale ja chyba lubię się bać, bo mogłam zapytać kogokolwiek o godzinę albo to, gdzie jesteśmy.
Tymczasem wolałam drżeć ze strachu. Strach to nieodłączny element oczekiwania. Często można go pomylić z podnieceniem.

Wpatrywałam się więc w czerń, czasem przełamywaną przez pomarańczowe punkciki odległych świateł na autostradzie i zastanawiałam się, czy przypadkiem nie jest to jakaś highway to hell. A kiedy ujrzałam znajomy rozświetlony na czerwono napis FACTORY, i zrozumiałam, że już blisko domu, znów ogarnęła mnie niepojęta radość.
Wracałam do domu i uświadomiłam to sobie po raz pierwszy z takim impetem; Poznań to mój dom. 

Mijając później znajome kamienice, zapłakane od deszczu już węższe niż w Warszawie ulice, pędząc swojskim żółto-zielonym tramwajem PST-ki, poczułam swoją przynależność.

Posiadanie bardzo nas ogranicza. Traktowanie nas przez innych jaką swoją własność kompletnie zniewala i odbiera godność. Jeśli za bardzo przywiązujemy się do rzeczy, to one biorą nas w posiadanie. Podejrzewam jednak, że instynkt mnie nie zawiódł, bo nieważne, czy w przyszłości zamieszkam w kamienicy na Wildzie, gdzie tynk z sufitu będzie mi spadał na głowę, czy przy kolorowej ulicy Taczaka, a może, bo to i tak bez znaczenia, w indyjskiej eksperymentalnej wiosce ekologicznej Auroville lub mroźnym Vancouver, to nie jest związek oparty na posiadaniu. To głębsza relacja.
I tak będę sobie powracać do Poznania zawsze z takim samym tęsknym wyczekiwaniem oraz myślami: to dobre miasto, to mroczne miasto, to miasto inspiracji, to miasto życia, to miasto łez i krzyku, i ognia, i sztuki, i bójek na Jeżycach. 

To moje miasto.