O tym, jak książki Johna Irvinga sprawiły, że zostałam zboczeńcem
John Irving jest absolutnie moim ulubionym pisarzem i niedoścignionym wzorem. Kończę właśnie czytać jego czternastą powieść, Aleję Tajemnic, która opowiada o wytrawnym czytelniku, a później pisarzu - Juanie Diego i jego jasnowidzącej siostrze - Lupe. Ponieważ trudno mi rozstać się z tą fantastyczną książką, odwlekam jak najdalej w czasie ukończenie lektury. Postanowiłam jednak już teraz pozarażać Was trochę moją miłością do absolutnego króla powieści obyczajowej, jakim według mnie jest John Irving.
Prawda jest taka, że ten wybitny amerykański prozaik lubi kontrowersyjne tematy i często w swoich książkach opisuje rozmaite zdarzenia, które przeciętna osoba, nie poznawszy kontekstu, mogłaby określić jako zboczone. Hasający po domu transwestyci, wytatuowani od góry do dołu paranoicy, wypadki podczas seksu oralnego w trakcie prowadzenia auta, niespotykana fascynacja niedźwiedziami... Już te kilka elementów może wprawić w konsternację, a to dopiero początek!
Niemniej, przez lekturę niebawem dwunastu już książek Johna Irvinga, nie stałam się dewiantem czy pederastą, choć i takie kwestie pisarz porusza w swoich dziełach. Zboczenie, o jakim napisałam w tytule postu, wynika z tego, że inaczej podchodzę do rzeczywistości, w której przyszło nam żyć. Myślę, że niektórzy mogliby takie podeście nazwać odchyleniem od normy, i to znacznym. A dlaczego konkretnie? Pozwólcie, że wypunktuję.
 |
| Kadr z filmu Hotel New Hampshire |
1. Kochać trzeba, warto, można. Można kochać wiele osób jednocześnie
Również na gruncie erotycznym. Miłość nie jest prosta czy oczywista. Jest dziwna i złożona, tak jak świat, pełen kolorów i ich odcieni, a już na pewno nie czarno-biały. Miłość jest niezależna, bo kochamy niezależnie od płci, orientacji, kasty czy koloru skóry. Można kochać siostrę. I można być w niej zakochanym. Można być przez to potępionym, ale można jednocześnie i być szczęśliwym (Hotel New Hampshire). Można kochać swojego psa, którego wychowuje się od szczenięcia i można tak samo kochać nieznajomego. Można kochać cały świat albo tylko jego wybraną część. Można kochać na milion różnych sposobów. Ale można i nikt nam tego nie zabroni (nawet, jeśli bardzo byśmy tego chcieli). Miłość jest możliwa i potrzebna - i o tym nigdy nie powinniśmy zapominać.
 |
| Kadr z filmu Drzwi w podłodze, filmu opartego na motywach Jednorocznej wdowy, filmweb.pl |
2. Rodzina to rodzina. Choć niekoniecznie rodzona
Matka to matka, matkę kochać trzeba - tak stara się nam wmówić cały świat. Książki Johna Irvinga udowadniają, że możemy spokojnie mieć gdzieś zdanie innych. Matki nie zawsze są idealne i niektóre nawet nie dają się pokochać (Zanim Cię znajdę). Czasami po prostu ich brakuje (Ostatnia noc w Twisted River). Wokół nas jest za to sporo osób, które zasługują na to, by je pokochać, i które z pewnością pokochają nas, jeżeli im na to pozwolimy. Bez względu na to, czy mamy taką samą grupę krwi, kolor oczu i tego samego przodka. Pamiętając o więzach krwi oraz o tym, by je szanować, nie możemy zapominać, iż mamy prawo do wyboru własnej rodziny, czyli ludzi, z którymi po prostu uwielbiamy przebywać. Dla których możemy się poświęcić. I którzy pomogą nam, gdy będziemy ich potrzebować.
 |
| Kadr ze Światu według Garpa |
3. Kobieta to nieposkromiony żywioł
Nie, żebym wcześniej nie wiedziała, ale postaci kobiece u Johna Irvinga są nad wyraz specyficzne. Nie ustępują pola mężczyznom, wręcz przeciwnie, potrafią wesprzeć ich, gdy tego potrzebują oraz pchnąć naprzód, by mogli wejść na szczyt. Przy niebywałej trosce o przeciwną płeć, nie poświęcają jej się całkowicie. Są skupione na sobie, swoim szczęściu i realizowaniu własnych marzeń, zdolne i kochające. A czasami zdrowo stuknięte (Zanim Cię znajdę). Niestety, mężczyźni wciąż potrafią sprawić, że stają się nieszczęśliwe...
Na tym sprośnym świecie [...]jest się czyjąś żoną albo czyjąś dziwką, albo na najlepszej drodze dostania się jednym czy drugim.
Świat według Garpa,
z Autobiografii Jenny Fields
 |
| Kadr z Wbrew regułom, filmu powstałego na motywach Regulaminu tłoczni win |
To, co się dzieje na świecie, nie jest tak ważne, jak to, co się dzieje w Twojej wyobraźni. A zatem bycie egoistą jest przeze mnie wybitnie szanowane. Kiedy wiesz, że czegoś bardzo chcesz, co jest sporym sukcesem
[...] to katorga mieć siedemnaście lat i nie wiedzieć, kim się jest.
W jednej osobie
Żałuję, ale muszę przyznać, że ponosimy jakąś odpowiedzialność za ludzi na tym świecie.
Uwolnić niedźwiedzie
Nie jesteśmy samotnymi wyspami, jak prawi Thomas Merton. Nasze czyny nie pozostają nigdy bez konsekwencji, więc jeżeli nie pomagamy, starajmy się chociaż nie szkodzić. OK?
 |
| Kadr z filmu Simon Birch, opartego ma motywach Modlitwy za Owena |
5. Cuda się zdarzają. Każdego dnia
Mogą być odwzajemnionym spojrzeniem, który mówi więcej niż tysiąc słów. Albo tym, że siedzimy wygodnie z ukochaną książką, mając cztery kończyny (innym zdarza się mniej - Świat według Garpa), mogąc oddychać pełną piersią, bez podtrzymującej życie aparatury (W jednej osobie, Aleja Tajemnic), nie tęskniąc do osób, z którymi już nigdy nie będziemy mogli się zobaczyć (Hotel New Hampshire). Życie i literatura to dwa cudy. Do tej pory nie mogę się im nadziwić, za to zamierzam składać im hołd każdego dnia, aż do śmierci. Tak jak i John Irving.
To tylko garstka nauk, jakie przyjęłam od mistrza za pośrednictwem jego utworów. Telewizja zabija intelekt, polityka jest głupia, używanie kondomów jest na propsie - to jedne z kolejnych. Chciałabym jednak, żebyście sami wyłuskali z powieści Johna Irvinga coś dla siebie, dlatego, zachęcam - czytajcie! Jeśli nie wiecie, po którą książkę sięgnąć najpierw, skosztujcie najpierw recenzji:
Zanim Cię znajdę
W jednej osobie
Ostatnia noc w Twisted River
Jednoroczna wdowa
Uwolnić niedźwiedzie
Dzięki lekturze powyższych książek (i kilku innych, których dziwnym trafem nie udało mi się zrecenzować na Fabryce dygresji), nauczyłam się przede wszystkim pisać. Zatem ciąg dalszy nastąpi...
A Wy, moi drodzy? Lubicie Johna Irvinga? A może przeszkadza Wam natężenie zbyt wielu dziwności w jego prozie? Czekam na Wasze opinie!
Zaczęłam czytać Twój tekst, a potem mi się włączyło: przecież ja właśnie czytam Aleję! A jak tu będą spoilery?! No więc zapisuję, żeby sobie poczytać jak już skończę najnowszą powieść naszego ukochanego ;)
OdpowiedzUsuńHa! Może uda mi się skończyć przed Tobą - został mi ostatni rozdział! Ale spoilerów nie ma, nie martw się. W recenzji też nie będzie.
UsuńO Boże! Ale chyba byśmy się o niego nie biły tak jak Dorothy i Miriam o Juan Diego? :D
OdpowiedzUsuńOczywiście, że nie, podzieliłybyśmy się jakoś - Ty od pasa w dół, ja od pasa w górę... :D
UsuńHahaha! Biedny John :D
UsuńŚwietny wpis. Już zapomniałam jak bardzo swojego czasu lubiłam Irvinga. Chyba muszę sobie przypomnieć. Dzięki :-)
OdpowiedzUsuńA dziwność w prozie uwielbiam.